Czy chrom to dobry wybór i jakie są alternatywy?

Wiedza
Meble z lśniącymi elementami są częścią wystroju wielu przestrzeni, szczególnie biurowych. Moda, praktyczność, przyzwyczajenie? Nie nam rozstrzygać. My opowiemy, w jaki sposób powstaje chrom nadający błysk bazom i stelażom, jaki wpływ na środowisko ma jego wydobycie i przetwarzanie oraz czy są rozwiązania alternatywne i dlaczego warto je rozważyć.

Czym jest chrom?

Chrom jest materiałem bardzo wytrzymałym i olśniewająco błyszczącym. Charakterystycznym i trudnym do „podrobienia”. W połączeniu ze stalą nierdzewną posiada właściwości antykorozyjne. Chrom występuje na powierzchni ziemi jako związek chromitu (FeCr2O4), którego aż 99% wydobywa się w Afryce Południowej, zaś pozostali producenci zlokalizowani są w Indiach, Zimbabwe, Turcji, Rosji i Kazachstanie.
Związek chromitu naturalnie posiada żelazowo-czarny kolor z metalicznym połyskiem, a podczas procesów obróbki chemicznej zamienia się w chrom. Sposób wytwarzania dzieli chrom na sześć rodzajów od Cr(I) aż do Cr(VI).

 

Chrom w meblach

Błyszczące elementy mebli to tak naprawdę warstwa chromu galwanicznego, który został nałożony na powierzchnię materiału. Powszechnie wykorzystywany jest do nóg krzeseł i stołów, metalowych pokręteł i elementów spawanych. W branży meblarskiej najczęściej stosowane są chrom trójwartościowy Cr(III) – uważany za substancję nieszkodliwą, oraz chrom sześciowartościowy Cr(VI) – wysoko toksyczny i rakotwórczy. Sam proces chromowania oraz powstający produkt nie są bardzo szkodliwe. Największym zagrożeniem jest wcześniejszy łańcuch dostaw – od momentu wydobywania aż do przetworzenia, oraz odpady chemiczne powstające w tym procesie.

 

Co z tą szkodliwością?

Chrom Cr(VI) pomimo swej toksyczności, nadal stosowany jest w produkcji barwników, jako garbnik skór, pigment w farbach oraz podczas spawania i cięcia innych stopów chromu.

 

Największe komplikacje zdrowotne i środowiskowe występują podczas wydobycia i produkcji, gdyż wtedy pracownicy narażeni są na wdychanie cząstek pyłu oraz na kontakt z roztworami i ciałami stałymi zawierającymi Cr(VI). Wg statystyk nawet 85% zgonów w obszarach górniczych związanych jest z chorobami wywołanymi przez kontakt z chromitem oraz zanieczyszczeniem wody.

Bardzo niebezpieczne są produkty uboczne – chromity ołowiu (substancja rakotwórcza, mutagenna i toksyczna dla rozrodczości) oraz siarczany baru (odpady niebezpieczne). Nawet jednorazowy kontakt z tymi materiałami może doprowadzić do stanów zapalnych skóry, zaś wielokrotna ekspozycja- może powodować trwałe uszkodzenia a nawet śmierć.

 

Chrom trójwartościowy nie jest uznawany za toksyczny. Jednak wydobycie Cr(III) i Cr(VI) odbywa się w tych samych kopalniach, więc nie można go uznawać jako „bezpieczną” alternatywę.

Ogromnym problemem (jak zawsze!) są odpady. Redukcja chemiczna potrafi skutecznie usunąć Cr(VI) z wody używanej podczas produkcji, ale powoduje powstawanie dużej ilości toksycznego osadu. Inne dostępne metody (filtracja elektrokinetyczna lub membranowa) są bardzo kosztowne. Niestety z tego powodu w niektórych przypadkach ścieki chromu są uwalniane do środowiska, zanieczyszczają drogi wodne, przenikają do gleby i ostatecznie trafiają do łańcucha pokarmowego.

Czy istnieją alternatywy?

Producenci mebli nie są prawnie zobowiązani do wskazywania jakiego rodzaju chromem pokryte są elementy ich mebli. Marka Profim od początku swej działalności korzysta tylko i wyłącznie z Cr(III). Cała grupa Flokk dzięki rygorystycznemu śledzeniu komponentów w całym łańcuchu dostaw i dzięki współpracy z certyfikowanymi i zaufanymi partnerami również jest pewna używania tylko Cr(III). Rozumiemy jednak, że możemy działać lepiej! Z powyższych informacji wynika, że nie ma czegoś takiego jak bezpieczny dla środowiska chrom.

Dlatego rozpoczęliśmy proces wycofywania chromu z naszych projektów. Wszystkie nowe produkty projektujemy tak, aby zawierały alternatywę dla chromu. Do tej pory całkowicie wyeliminowaliśmy Cr(III) z trzech marek: HÅG, RH i RBM. W przyszłości inne marki pójdą w ich ślady.

 

Wiemy też, że są alternatywy dla chromu, które wyglądają równie atrakcyjnie i są równie wytrzymałe. W ofercie Flokk mamy świetnej jakości farby, które do złudzenia przypominają efekt chromu. Kolory oferowane przez marki Flokk pozwalają na stworzenie mebli do każdego wnętrza. Warto zastanowić się czy również pod względem estetycznym stelaż w kolorze nie jest lepszym rozwiązaniem dla projektu i środowiska. Wspólnie i mądrymi wyborami jesteśmy razem w stanie dużo zrobić dla dobra przyszłych pokoleń i naszej planety.